Συμπτώματα στην περι-εμμηνόπαυση και εμμηνόπαυση

Δεν έχουν όλες οι γυναίκες συμπτώματα κατά τη μετάβαση προς την εμμηνόπαυση. Οι γυναίκες που έχουν συμπτώματα, βιώνουν διαφορετικού συνδυασμούς συμπτωμάτων και τα βιώνουν με διαφορετική ένταση η κάθε μία.

Επειδή τα συμπτώματα είναι υποκειμενικά, είναι δύσκολη η ποσοτικοποίησή τους, ωστόσο υπάρχουν ερωτηματολόγια που αποτυπώνουν την επίδραση των συμπτωμάτων στην ποιότητα ζωής των γυναικών όπως το MENQOL, που συμπληρώσατε στην αρχή της μελέτης και έχει μεταφραστεί στα ελληνικά και έχει σταθμιστεί στον ελληνικό πληθυσμό από την ομάδα μας.

Τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με την εθνικότητα, την κουλτούρα, το κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο της κάθε γυναίκας αλλά και άλλοι παράγοντες μπορεί να παίζουν ρόλο όπως π.χ. το κλίμα.

Τα συμπτώματα είναι πολλά και διαφορετικά. Κυριότερα έχουν αναφερεθεί τα αγγειοκινητικά συμπτώματα, που θεωρούνται και τα πιο πρώιμα, (δηλαδή εξάψεις, νυχτερινές εφιδρώσεις) όπου τα βιώνουν οι γυναίκες στην όψιμη περιεμμηνόπαυση και στην αρχή της εμμηνόπαυσης. Άλλα συμπτώματα μπορεί να είναι ψυχολογικά (αϋπνία, άγχος), ουρογεννητικά (ατροφία γεννητικών οργάνων, ακράτεια ούρων, σεξουαλικές διαταραχές), νευρολογικά (π.χ. ημικρανίες, διαταραχές μνήμης) ή/ και μυοσκελετικά (αρθραλγίες, μυαλγίες, κόπωση, οστεοπόρωση).

Είναι σημαντικό να γίνεται καταγραφή των συμπτωμάτων και της έντασής τους ώστε οι γυναίκες να μπορούν να παρακολουθούν την πορεία αυτών των συμπτωμάτων και να αναζητούν βοήθεια για αυτά όταν γίνονται πολύ ενοχλητικά και επηρεάζουν την ποιότητα της ζωής τους.

Ημερολόγιο Συμπτωμάτων Εμμηνόπαυσης

Για το λόγο αυτό έχουμε δημιουργήσει ημερολόγιο διάθεσης ή/και συμπτωμάτων, ώστε να μπορείτε με γράφημα να παρακολουθείτε και να βλέπετε κάθε εβδομάδα / μήνα/ έτος  τις εναλλαγές της διάθεσης και την ένταση των συμπτωμάτων.

Αυτό το ημερολόγιο είναι σχεδιασμένο για γυναίκες που βρίσκονται στην περιεμμηνόπαυση και εμμηνόπαυση, ώστε να μπορούν να καταγράφουν και να παρακολουθούν τα συμπτώματά τους.

Οδηγίες Χρήσης:

Κάθε μέρα σημειώστε την ένταση των συμπτωμάτων σε σε κλίμακα από 1 (ελαφρύ) έως 5 (πολύ έντονο).

Συμπτώματα εμμηνόπαυσης - πως εμπλέκονται τα οιστρογόνα σε αυτά και πως προλαμβάνονται

Η προοδευτική απώλεια των ωοθηλακίων, αλλά και της λειτουργικότητάς τους, οδηγεί στην εμμηνόπαυση.

Εξάψεις

Είναι το κύριο και το πιο πρώιμο σύμπτωμα κατά τη μετάβαση στην εμμηνόπαυση.

Εμφανίζεται στο 80% των γυναικών στην όψιμη περι-εμμηνόπαυση και στην πρώιμη μετεμμηνόπαυση.

Η αιτία είναι άγνωστη. Το επικρατέστερο σενάριο είναι πως λόγω της μείωσης των οιστρογόνων διαταρράσεται ο θερμορυθμιστικός μηχανισμός στον εγκέφαλο.

Πρακτικά η γυναίκα αισθάνεται ένα ξαφνικό αίσθημα ζέστης που ξεκινά από το στήθος ή/και το πρόσωπο και γενικεύεται σε όλο το σώμα και ακολουθεί εφίδρωση και ρίγος. Υπάρχει αίσθηση έντονης θερμότητας σε εξωγενή ή ενδογενή ερθίσματα. Συνήθως οι εξάψεις διαρκούν 2-4 λεπτά και συμβαίνουν πολλές φορές μέσα στην ημέρα, έως και 1/ώρα!

Συνήθως διαρκούν 4-5 χρόνια και υποχωρούν αλλά υπάρχει ένα μικρό ποσοστό γυναίκων (~9%) που τις βιώνουν μέχρι τα 70 τους! Όταν συμβαίνουν τη νύχτα αναφαίρονται ως νυχτερινές εφιδρώσεις. Οι εξάψεις μπορεί να επηρεάσουν την ποιότητα του ύπνου. 

Εικόνα 3. Τρόποι αντιμετώπισης των αγγειοκινητικών διαταραχών

Κατάθλιψη

Ορισμένες γυναίκες κινδυνεύουν να εμφανίσουν πρώτη φορά στη ζωή τους κατάθλιψη κατά τη μετάβαση στην εμμηνόπαυση. Ο κίνδυνος αυτός μειώνεται μπαίνοντας σε εμμηνόπαυση.

Αρθραλγίες

Σχεδόν κάτι παραπάνω από τις μισές γυναίκες 40-50 ετών αναφέρουν πόνους στις αρθρώσεις. Υπάρχει συσχέτιση με την παχυσαρκία ή/και την κατάθλιψη. Δεν έχει βρεθεί το αίτιο.

Τα συμπτώματα αντιμετωπίζονται με τη χρήση ορμονικής θεραπείας υποκατάστασης. Ωστόσο σε όλες τις γυναίκες συστήνονται αλλαγές στο τρόπο ζωής (lifestyle), όπως η διατήρηση φυσιολογικού βάρους σώματος, η τακτική άσκηση, η διακοπή του καπνίσματος, η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ και η διαχείριση του άγχους.