Η κλιμακτήριος ταυτίζεται με την περι-εμμηνόπαυση και χαρακτηρίζει αυτή τη μεταβατική περίοδο στη ζωή της γυναίκας. Με απλά λόγια είναι το χρονικό διάστημα κατά το οποίο γίνονται εμφανείς οι ορμονικές διαταραχές λόγω της γήρανσης των ωοθηκών.
Γιατί συμβαίνει η εμμηνόπαυση;
Η προοδευτική απώλεια των ωοθηλακίων, αλλά και της λειτουργικότητάς τους, οδηγεί στην εμμηνόπαυση. Υπάρχει μια φυσιολογική φθορά σε όλα τα ανθρώπινα συστήματα όπως και στο αναπαραγωγικό σύστημα. Το προσδόκιμο ζωής των Ελληνίδων γυναικών το 1970 ήταν 73 έτη, ενώ το 2017 ήταν 83 έτη σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ). Όσο αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής τόσο οι γυναίκες περνούν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στην εμμηνόπαυση.
Πως γίνεται η διάγνωση
Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες της Ελληνικής Μαιευτικής και Γυναικολογικής Εταιρείας (ΕΜΓΕ) (https://hsog.gr/wp-content/uploads/2023/09/61-emge-1.pdf) σε υγιείς γυναίκες >45 ετών η διάγνωση της περιεμμηνόπαυσης βασίζεται σε αλλαγές στη συχνότητα του κύκλου (>7 ημέρες διαφορά στη διάρκεια του κύκλου ή αμμηνόρροια >60 ημέρες), με ή χωρίς συμπτώματα (π.χ. εξάψεις, κατάθλιψη, αϋπνία, αρθραλγίες, ξηρότητα κόλπου) και για την επιβεβαίωση ΔΕΝ απαιτείται η μέτρηση της θηλακιοτρόπου ορμόνης (FSH). Η διάγνωση της εμμηνόπαυσης γίνεται με την πάροδο 12 μηνών αμηνόρροιας.
Σε υγιείς γυναίκες ηλικίας 40-45 ετών η διάγνωση της περιεμμηνόπαυσης και εμμηνόπαυσης είναι ίδια με αυτή των γυναικών >45 ετών, αφού αποκλειστούν άλλα πιθανά αίτια (π.χ. εγκυμοσύνη, υπερπλακτιναιμία, διαταραχές του θυρεοειδούς).
Σε γυναίκες <40 ετών η αμμηνόρροια λόγω εξάντλησης των ωοθηλακίων ορίζεται ως πρώιμη ωοθηκική ανεπάρκεια.
Υπάρχουν και ειδικές περιπτώσεις όπως γυναίκες που λαμβάνουν αντισυλληπτικά ή που έχουν σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) ή με υποθαλαμική αμηνόρροια αλλά και γυναίκες με υστερεκτομή που για τη διάγνωση χρειάζεται ορμονολογικός έλεγχος. Γίνεται μέτρηση της θηλακιοτρόπου ορμόνης (FSH) και τιμές >25 IU/L δείχνουν μεταβαση σε εμμηνόπαυση.
